W XX wieku, na kanwie psychoanalizy, behawioryzmu, jak również holizmu, powstał nowy nurt terapeutyczny stawiający w centrum zainteresowania człowieka tu i teraz z całym zasobem jego unikatowych cech. Była to psychoterapia Gestalt, której twórcą został Fritz Perls ‒ niemiecki lekarz i psychiatra.
Dowiesz się tutaj, co to jest psychoterapia Gestalt, jakie są jej założenia, jak wygląda proces terapeutyczny prowadzony tą metodą, a także jakie są jej mocne i słabe strony oraz komu jest polecana w szczególności.
Na czym polega psychoterapia Gestalt?
Gestalt oznacza w języku niemieckim kształt, formę, postać lub figurę. W psychoterapii Gestalt chodzi zatem o to, by pacjent stał się świadomy swojego kształtu, czyli swojej osobowości, potrzeb, emocji, ciała i relacji z otoczeniem. Zwiększenie poziomu samoświadomości to, według nurtu Gestalt, możliwość przejęcia kontroli nad własnym życiem, a co za tym idzie ‒ pokonanie wszelkich kryzysów lub zaburzeń.
Psychoterapeuta Gestalt nie jest wszystkowiedzącym autorytetem, który mówi pacjentom, jak mają żyć. Jest raczej kreatywnym partnerem, który towarzyszy w procesie odkrywania siebie i swoich możliwości. Kluczowe dla terapii Gestalt jest położenie nacisku na to, co dzieje się aktualnie ‒ tu i teraz ‒ jakie są doświadczenia i działania osoby będącej w terapii. W nurcie Gestalt nie przywiązuje się aż takiej uwagi do przeszłości, choć wiele z tego, jak wygląda współczesne życie pacjenta, może mieć przyczynę w jego dzieciństwie.
Pacjent poszukuje zatem różnych niedokończonych tematów, spraw ‒ figur ‒ które zaprzątają jego myśli i się nimi zajmuje. Przeanalizowana figura ulega rozpadowi, czyli w języku teoretycznym następuje jej domknięcie (tzw. domknięcie Gestaltu). Każde domknięcie kolejnych figur w procesie terapeutycznym przybliża pacjenta do zdobycia naturalnej zdolności do świadomej samoregulacji.
Jak wygląda terapia Gestalt?
Kilka początkowych sesji to okazja na poznanie się terapeuty z pacjentem i odwrotnie. Po tym czasie przechodzi się do części właściwej pracy nad problemami, z jakimi zgłosiła się dana osoba. Psychoterapeuta Gestalt używa różnych technik, takich jak dialog, eksperymenty, ćwiczenia, rysowanie, odgrywanie ról, aby poprzez własną wiedzę i umiejętności mógł pomóc pacjentowi wyrazić i zintegrować wyobcowane części jego samego. Pojawia się tutaj przestrzeń na rozpoznanie uczuć, pragnień, sądów i fantazji. Z pomocą psychoterapeuty pacjent może też zauważyć i zmodyfikować nieefektywne wzorce, które utrudniają mu codzienne funkcjonowanie, kontakt z otoczeniem i dbanie o własne potrzeby.
Kiedy następują efekty terapii nurtu Gestalt?
Czas trwania jednej sesji w gabinecie psychoterapii Gestalt to standardowo 50 minut. Długość całej terapii zależy przede wszystkim od zaawansowania problemu, z jakim zgłasza się konkretny pacjent. Terapia Gestalt może zatem trwać kilka lub kilkanaście miesięcy. Standardowo przyjmuje się jednak, że trwa ona minimum rok. Po dwóch, trzech miesiącach pacjenci zwykle zgłaszają zauważalną poprawę. Jeśli jednak przychodzisz na terapię z bardzo skomplikowanymi problemami do przepracowania, daj sobie czas. Pamiętaj, że psychoterapii nie realizuje się na wyścigi.
Psychoterapia w nurcie Gestalt ‒ dla kogo?
Jacy pacjenci znajdą rozwiązanie podczas psychoterapii prowadzonej metodą Gestalt? Jest to nurt polecany wszystkim osobom, które pragną zapoznać się z własnymi emocjami, zintegrować się z nimi, a także chcą wykorzystywać na co dzień pełnię własnego potencjału. Na terapii Gestalt odnajdą się ludzie, którzy poszukują poczucia własnej wartości, chcą nauczyć się lepiej radzić sobie ze stresem, chcą zrozumieć własne problemy, rozwiązać istniejące konflikty czy naprawić relacje, na których im zależy.
Nurt Gestalt może być pomocny w leczeniu rozmaitych zaburzeń i trudności psychicznych takich jak:
- zaburzenia lękowe,
- nerwice,
- fobie,
- zaburzenia odżywiania,
- zaburzenia osobowości,
- problemy z komunikacją, podejmowaniem decyzji czy samorealizacją.
W Centrum Psychoterapii i Pomocy Psychologicznej BrainHELP możesz skorzystać z terapii w nurcie Gestalt, pracując z niektórymi z naszych terapeutów w trakcie psychoterapii indywidualnej dorosłych.
Terapia Gestalt ‒ wady i zalety
Jak każda szkoła pomagania pacjentom w rozwiązywaniu ich psychologicznych problemów, również nurt Gestalt ma swoje mocne i słabsze strony. Niewątpliwą zaletą terapii Gestalt jest ujmowanie pacjenta w sposób holistyczny, czyli uwzględniający wszystkie aspekty jego funkcjonowania. Również, w opinii wielu osób, zaletą jest podkreślanie znaczenia teraźniejszości jako tego, co aktualnie powinno być istotne dla pacjenta. Aktywizacja pacjenta, pracowanie nad jego spontanicznością i kreatywną stroną poznawania swojego potencjału to kolejny plus psychoterapii Gestalt.
Pewnym wyzwaniem jest wymaganie od pacjenta sporej dozy gotowości i zaangażowania w proces terapeutyczny. Co ważne, dotarcie do celu w terapii Gestalt nie jest aż tak silnie ustrukturyzowane jak w innych nurtach terapeutycznych. Tutaj pacjent może spodziewać się różnych ciekawych technik, które mają go przybliżać do rozwiązania jego problemów. Może to być psychodrama, ćwiczenia artystyczne, dialogi, technika pustego krzesła i wiele rozwiązań, które nie pojawiają się w innych nurtach terapeutycznych. Takie specyficzne sposoby odnajdywania siebie nie przypadną do gustu każdej osobie, w szczególności takiej, która z natury poszukuje schematycznych rozwiązań oraz terapeutów, po których wie, czego się może spodziewać na każdym spotkaniu.
