Mianem manii określa się epizodyczne zaburzenia zachowania. Co to jest epizod maniakalny? Charakterystyczne cechy tego stanu to wyraźne pobudzenie, problemy ze snem, irracjonalne zachowania, zmienny nastrój, problemy z koncentracją, zaburzone myślenie i ograniczona możliwość oceny sytuacji.
Występowanie epizodów maniakalnych jest typowe dla zaburzenia afektywnego dwubiegunowego. Mania wpływa na zdrowie osoby cierpiącej na tę chorobę oraz na jej relacje z najbliższymi osobami. Niewytłumaczalne zachowania często mają przykre konsekwencje prawne czy finansowe.
Epizod maniakalny – objawy
Jakie są główne objawy stanu lub zespołu maniakalnego, który nieformalnie bywa też określany mianem „nerwicy maniakalnej”? Należy do nich przede wszystkim:
- drażliwy lub euforyczny nastrój,
- gadatliwość,
- gonitwa myśli,
- megalomania wynikająca z urojeń – chory jest przekonany o swojej wielkości, o tym, że jego zdolności są nieograniczone,
- zachowania hedonistyczne, często irracjonalne czy wręcz ryzykowne,
- zmniejszona potrzeba snu oraz zmniejszony apetyt,
- problemy z koncentracją, pobudzenie organizmu, chęć robienia kilkunastu czynności jednocześnie.
Ile trwa epizod maniakalny?
Kwestia tego, ile trwa epizod maniakalny jest ściśle uzależniona od danego przypadku. Zazwyczaj, aby zachowanie wskazujące na manię rzeczywiście zostało za nią uznane, musi ono utrzymywać się przez co najmniej tydzień. Czas trwania epizodu maniakalnego może się jednak wydłużyć do nawet kilku miesięcy w zależności od pacjenta. U osób z chorobą afektywną dwubiegunową do wystąpienia pierwszego epizodu maniakalnego dochodzi zazwyczaj około 18. roku życia.
Mania – przyczyny jej występowania
Przyczyny wystąpienia stanu maniakalnego są być różne. Mogą być związane z zaburzeniami działania układu limbicznego, czyli tej części mózgu, która odpowiada za regulowanie procesów związanych z odczuwaniem emocji, w tym radości, przyjemności czy strachu. Za przyczyny manii uznaje się również nadczynność nadnerczy czy tarczycy lub mocznicę. Dużą rolę w wystąpieniu epizodu maniakalnego może mieć również stres, a także wystąpienie ciężkiej choroby, doświadczenie urazu fizycznego lub psychicznego w wyniku np. śmierci bliskiej osoby. Większe ryzyko zachorowania na chorobę dwubiegunową, a w konsekwencji na doświadczanie epizodów maniakalnych, mają również dzieci chorych rodziców.
Leczenie manii – jak wygląda?
Leczenie epizodów maniakalnych jest przeprowadzane głównie za pomocą odpowiednich farmaceutyków. Pacjentowi podawane są leki przeciwpsychotyczne i normotymiczne, a także przeciwdepresyjne. Ważnym elementem leczenia jest również psychoterapia indywidualna, której celem jest pomoc pacjentowi w kontrolowaniu swoich zachowań.
Epizody depresyjne i maniakalne
Gdy epizody maniakalne przeplatają się z epizodami depresyjnymi, wówczas dana osoba cierpi na chorobę afektywną dwubiegunową, kiedyś nazywaną również depresją maniakalną. Objawami epizodu depresyjnego są obniżenie nastroju, odczuwanie przewlekłego smutku, apatii oraz znaczne obniżenie samooceny. Epizody maniakalne w chorobie afektywnej dwubiegunowej mogą występować na przemian z epizodami depresyjnymi; pomiędzy nimi występuje również tzw. okres remisji, gdy pacjent nie doświadcza żadnego z epizodów chorobowych.
Epizod maniakalny z objawami psychotycznymi
W epizodzie maniakalnym z objawami psychotycznymi poza objawami charakterystycznymi dla manii występują również halucynacje, urojenia, natrętne myśli oraz agresywne zachowanie. Chorej osobie może wydawać się, że słyszy głosy zachęcające ją do podejmowania irracjonalnych zachowań.